Szacuje się, że nawet 20% populacji dorosłych osób dotkniętych jest problemem szumów usznych czasowo lub na stałe. Jak walczyć z szumami usznymi? Jaka terapia szumów usznych przynosi najlepsze rezultaty?
Czy Ty też słyszysz ten szum w uszach?
Szumy uszne skutecznie utrudniają normalne codzienne funkcjonowanie, pogarszając jakość życia. Odczuwane szmery, syczenie, gwizdanie i inne przykre dźwięki odbierane w obu uszach lub w jednym mogą mieć różną częstotliwość – od tych cichszych na poziomie 0-3 dB, aż do głośnych przekraczających 16 dB. Prawdopodobieństwo wystąpienia tych dolegliwości wzrasta z wiekiem, mogą towarzyszyć różnym chorobom. Czasem pojawiają się sporadycznie, a czasem trwają przewlekle (ponad rok).
Skąd się biorą szumy uszne?
Badania audiologiczne przeprowadzane dla zrozumienia etiologii powstawania szumów usznych pokazują, że kobiety mają większą tendencję do powstawania szumów usznych w obu uszach, natomiast mężczyźni częściej skarżą się na szumy uszne ze względu na zwiększoną ekspozycję na hałas. Czynnikami odpowiadającymi za możliwość pojawienia się szumów usznych są:
- hałas, zwłaszcza impulsowy,
- sytuacje stresowe,
- substancje ototoksyczne,
- urazy okolicy głowy i/lub szyi,
- zaburzenia i dysfunkcje stawu skroniowo-żuchwowego.
Wymienione czynniki to jedynie czynniki ryzyka. Nie istnieje zdefiniowana przyczyna pojawienia się szumów usznych. Wiadomo jednak, że są wynikiem niewłaściwego odbioru sygnałów docierających do mózgu.
Na czym polega terapia szumów usznych?
Nierozpoznana etiologia problemu szumów usznych przekłada się na problematyczne leczenie. Terapia szumów usznych może trwać od kilku miesięcy do nawet kilku lat. Najczęściej stosowane metody to:
- metody powodujące ściszenie występujących szumów usznych: metoda przekwalifikowania szumów (Tinnitus Retraining Therapy, TRT), techniki poznawczo-behawioralne (Cognitive Bohavioural Therapy, CBT);
- stosowanie farmakologii;
- wykonywanie zabiegów mających na celu poprawę krążenia, w tym usprawnienie krążenia naczyniowego w błędniku oraz naczyniach mózgowych.
Terapia szumów usznych wykorzystująca metodę przekwalifikowania szumów jest współcześnie najbardziej skuteczną formą leczenia. Opiera się ona na stosowaniu urządzeń maskujących, noszonych jako aparaty słuchowe. Tego typu urządzenie dysponuje specjalnie stworzonym nagraniem, którego celem jest ściszenie szumów usznych pacjenta. Ta metoda nie jest jednak efektywna u wszystkich, dotkniętych szumami usznymi pacjentów.
Poznawczo-behawioralna terapia szumów usznych zwraca uwagę na lęk, którego odczuwanie może istotnie zwiększać szumy uszne. Rozwiązaniem są ćwiczenia, zwłaszcza medytacja lub joga, a ponadto terapie grupowe, które pozwalają pacjentowi na odprężenie i zrelaksowanie.
Leki stosowane w terapii szumów usznych to przede wszystkim leki uspokajające i przeciwdepresyjne, przynoszące efektywne leczenie zwłaszcza w przypadkach, kiedy szum wynika ze stanów depresyjnych lub złego samopoczucia. Najczęściej przepisuje się benzodiazepiny lub leki z grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny. Inną rozwiązaniem farmakologicznym są leki usprawniające krążenie naczyniowe w błędniku i naczyniach mózgowych.
Zachowawczą metodą stosowaną jako terapia szumów usznych są wewnątrzustne aparaty ortopedyczne, które zmieniają położenie żuchwy względem szczęki. Ta metoda cieszy się dużą efektywnością leczenia. Terapia, która może być także zlecona w problemie szumów usznych to akupunktura.
Diagnostyka szumów usznych powinna być prowadzona w ścisłej współpracy pacjenta z otolaryngologami, a często również stomatologami.