Układ krwionośny człowieka jest układem zamkniętym. Tętnice kierują krew z serca do innych części ciała, także w kierunku tkanek nóg. Żyły odprowadzają „zużytą” krew z powrotem do serca. Serce to pompa, która wymusza ten obieg.
Z nóg odprowadzanie krwi żylnej jest utrudnione. Żyły muszą sobie poradzić z siłą grawitacji, która naturalnie kieruje krew ku stopom. Pomaga w tym praca mięśni, które podczas każdego ruchu uciskają żyły od wewnątrz. Dodatkowo żyły mają co kilka centymetrów zastawki, które działają jak jednokierunkowe zawory i przeciwdziałają cofaniu się krwi. Przy ruchu mięśni krew płynie ku górze i otwiera zastawki. Następnie zastawki zamykają się, przepchnięta krew nie cofa się. Cykle powtarzają się. Krew pokonuje kolejne segmenty między zastawkami, które naprzemiennie otwierają się i zamykają.
Jeśli stwierdzono u Ciebie niewydolność żylną oznacza to, że zastawki nie działają tak, jak powinny, a część krwi żylnej może cofać się i zalegać w nogach. Mówimy wtedy o refluksie żylnym.
Długo trwająca niewydolność żylna może powodować ból, obrzęki, żylaki i zmiany pigmentacyjne, szczególnie widoczne na podudziach. Może również prowadzić do powstawania ran, które nie chcą się zagoić, czyli tzw. żylnych owrzodzeń podudzi.
Jakie są przyczyny niewydolności żylnej?
Czasami rodzimy się z niewydolnością funkcji zastawek żylnych. Mogą one również uszkodzić się w wyniku zakrzepicy. Ale także brak uaktywnienia mięśni, czyli gdy prowadzimy życie głównie siedząc lub stojąc bez ruchu doprowadzamy do wzrostu ciśnienia krwi w żyłach nóg i osłabienia lub wręcz wyłączenia skutecznej pracy zastawek.
Jakie są czynniki ryzyka wystąpienia niewydolności żylnej?
Kobiety częściej niż mężczyźni mają niewydolne żyły nóg. Dodatkowo następujące czynniki zwiększają prawdopodobieństwo niedostatecznej ich pracy:
– występowanie w rodzinie niewydolności żylnej,
– otyłość,
– wiek powyżej 50 lat,
– ciąża,
– brak aktywności fizycznej,
– stosowanie terapii hormonalnych,
– urazy naczyń żylnych np. podczas operacji,
– choroba nowotworowa.
Jakie są objawy niewydolności żylnej kończyn dolnych?
Na początku zauważasz po prostu męczliwość nóg, szczególnie, gdy dłużej stoisz. Ulga następuje po pierwszym kroku lub uniesieniu nóg. Żyły przepełniają się krwią i zauważasz żylaki lub pajączki. Bez leczenia nadmierne ciśnienie w żyłach uszkadza najmniejsze naczynia krwionośne i woda wydostaje się do przestrzeni pozanaczyniowej. Pojawiają się obrzęki wokół kostek narastające w godzinach wieczornych i w upalne dni. W okolicy nad kostkami możesz zauważyć brązowe plamy, które nie leczone prowadzą do destrukcji tkanek skóry, jej ścieńczenie lub stwardnienie i w końcu otwierają się owrzodzenia, czyli rany, które nie chcą się zagoić.
Jeśli wystąpi którykolwiek z objawów niewydolności żylnej, należy skonsultować się z lekarzem.
Diagnoza
Rozpoznanie niewydolności żylnej jest łatwe w przypadku występowania żylaków. Można je zdiagnozować na podstawie samego obejrzenia nóg. Jednak określenie wszystkich niewydolnych żył, a przede wszystkim sprawdzenie, czy żyły nie są zajęte zakrzepami wymaga badania USG-Doppler. Jest to badanie nieinwazyjne i bardzo precyzyjne. Jest standardem w leczeniu niewydolności żylnej i bez jego przeprowadzenie nie można podjąć decyzji o leczeniu.
Leczenie
Głównym celem leczenie jest wyeliminowanie zastoju żylnego. Lekarz zaproponuje kombinację terapii w zależności od stopnia zaawansowania choroby żylnej.
Najważniejsze działania to:
- Zmiany stylu życia na aktywny. Staraj się nie siedzieć ani stać przez dłuższy czas. Korzystaj z różnych form aktywności, które uruchamiają pompę mięśniową, czyli powodują ruch stawu skokowego i mięśni łydki.
- Noszenie medycznych wyrobów kompresyjnych to konieczne działania eliminujące nadciśnienie żylne w nogach. Dobór klasy ucisku, czyli ciśnień wywieranych przez wyroby, dobierany jest zależnie od stopnia niewydolności. Wyroby dostępne są w różnych wariantach długości: podkolanówki, pończochy, rajstopy.
- Leki mogą być stosowane dla wzmocnienia żył lub w celu zapobiegania tworzenie się zakrzepów.
- Metody zabiegowe zamykania lub usuwania niewydolnych żył układu powierzchniowego: skleroterapia kompresyjna, metody endowaskularne (wewnątrzżylne) lub chirurgiczne wycinanie żył.
Inspirowane: Centrumflebologii.pl – obrzęk limfatyczny
